تجربه کاربریطراحی شناختی
آگاهی از تأثیر سوگیریهای شناختی در دیزاین
سوگیریهای شناختی در طراحی به معنای تأثیر و تحتتأثیر قرار دادن نحوهی فکر کردن و تصمیمگیری کاربران هستند.
این سوگیریها میتوانند بر اساس نظریات و مطالعات در حوزههای روانشناسی و علوم شناختی مطرح شوند و در طراحی مطالب، ارتباطات، تجربه کاربری، و دیزاینهای مختلف مورد استفاده قرار بگیرند. در زیر به برخی از انواع سوگیریهای شناختی و نحوهی استفاده از آنها در دیزاین اشاره میشود:
1. سوگیری تأییدی (Confirmation Bias):
- توضیح: این سوگیری به این معناست که افراد به دنبال تأیید نظرات و باورهای خود هستند و معمولاً اطلاعاتی را که به نظراتشان متناقض باشد نادیده میگیرند یا آن را نادیده میگیرند.
- کاربرد در دیزاین: در طراحی مطالب و رابطهای کاربری، میتوان از این سوگیری برای ارائه اطلاعات به شکلی استفاده کرد که با نظرات و باورهای اصلی کاربر سازگار باشد و او را به تأیید نظرات خود ترغیب کند.
2. سوگیری نمایشی (Availability Bias):
- توضیح: این سوگیری به این معناست که افراد بر اساس اطلاعاتی که به راحتی در دسترس و قابل دستیابی هستند، تصمیمگیری میکنند و به این اطلاعات اولویت میدهند.
- کاربرد در دیزاین: در طراحی رابطهای کاربری، میتوان اطلاعات و گزینههایی که برای کاربران بیشتر دسترسیپذیر هستند، برجسته کرد تا تصمیمگیری آنها را در جهتی خاص موجب شود.
3. سوگیری تاثیر حوادث نادر (Impact Bias):
- توضیح: این سوگیری به این معناست که مغز انسان بهطور معمول از اتفاقات نادر بیشتر تأثیر پذیر است و ممکن است ارزش آن را بیشاندازه بپردازد.
- کاربرد در دیزاین: در طراحی مطالب و رابطهای کاربری، میتوان از این سوگیری برای برجسته کردن اتفاقات و رخدادهای خاصی استفاده کرد تا توجه و تأثیر بیشتری روی کاربران داشته باشد.
4. سوگیری پیشفرض (Default Bias):
- توضیح: این سوگیری به این معناست که افراد به سمت تصمیمگیریهایی که به عنوان گزینههای پیشفرض ارائه میشوند متمایل هستند و نادراً به جستجوی گزینههای دیگر میپردازند.
- کاربرد در دیزاین: در طراحی رابطهای کاربری، میتوان گزینههای پیشفرض را به شکلی طراحی کرد که استفادهکنندگان به سمت انتخاب آنها سوق پیدا کنند.
5. سوگیری تاثیر اجتماعی (Social Influence Bias):
- توضیح: این سوگیری به این معناست که افراد تحت تأثیر نظرات و رفتارهای اجتماعی خود قرار میگیرند و در تصمیمگیریهایشان تأثیر پذیرند.
- کاربرد در دیزاین: در طراحی رابطهای کاربری، میتوان از ابزارهایی مانند نظرات کاربران، امتیازدهیها، و ارتباطات اجتماعی برای تقویت تأثیر اجتماعی و تصمیمگیریهای گروهی استفاده کرد.
6. سوگیری تاثیر خطر (Risk Bias):
- توضیح: این سوگیری به این معناست که افراد در تصمیمگیریهایشان به شیوههایی که با خطر کمتری همراه هستند، متمایلتر هستند.
- کاربرد در دیزاین: در طراحی رابطهای کاربری، میتوان از ابزارهایی مانند ارائه تأییدیههای امنیتی، حفاظت اطلاعات شخصی، و نمایش وضعیتهای خطر جهت افزایش اعتماد کاربران و تقویت اطمینان آنها استفاده کرد.
7. سوگیری تاثیر خطای تأیید (Confirmation Bias):
- توضیح: این سوگیری مرتبط با تمایل افراد به تأیید دیدگاهها و باورهای قبلی خود است و ممکن است باعث نادیده گرفتن دلایل یا شواهد مغایر با این دیدگاهها شود.
- کاربرد در دیزاین: در طراحی مطالب و رابطهای کاربری، میتوان از این سوگیری با ارائه اطلاعات متعادل و دقیق، انتقادپذیری و پذیرش دیدگاههای مختلف را ترویج کرد تا تصمیمگیریها بر اساس دادههای کامل و شفاف انجام شود.
نتیجهگیری:
استفاده صحیح از این سوگیریها در دیزاین رابطهای کاربری میتواند به بهبود تجربه کاربری کمک کند و کاربران را به سمت تصمیمگیریهای مطلوب و مؤثرتر سوق دهد بعلاوه سوگیریهای شناختی میتوانند تأثیر قابل توجهی در رفتار و تصمیمگیری کاربران داشته باشند. با درک عمیقتر از این سوگیریها و استفاده هوشمندانه از آنها، طراحان میتوانند تجربه کاربری را بهبود دهند و بازیکنان را به سمت تصمیمهای موثرتر و مطلوبتر هدایت کنند.